Czym jest JPK – Jednolity Plik Kontrolny?
Obowiązki wobec fiskusa nie ograniczają się do rzetelnego obliczania oraz terminowego wpłacania wszystkich należnych podatków, a obejmują również składanie dodatkowych informacji pozwalających na kontrolowanie prawidłowości wszystkich rozliczeń. Poza deklaracjami podatkowymi przedsiębiorcy muszą przesyłać niektóre dane w formie elektronicznej, co ma usprawniać działanie administracji skarbowej.
Rozliczanie podatku VAT a Jednolity Plik Kontrolny
Każdy przedsiębiorca, prowadząc działalności gospodarczą, ma obowiązek rozliczania się z fiskusem, a zatem naliczania i odprowadzania należnych podatków. Poza podatkiem dochodowym, który może być płacony w różnej postaci, w zależności od formy prawnej, jaką wybrano dla firmy oraz jej wielkości i poziomu przychodów, jako podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) albo podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), wszyscy aktywni podatnicy VAT są zobowiązani do uiszczania należności także z tytułu tego podatku. Podobnie jak w przypadku podatku dochodowego podatnik musi prowadzić odpowiednią dokumentację na potrzeby przygotowywania rozliczenia i na tej podstawie ustalać wielkość swojego zobowiązania. Ograny skarbowe chcą jednak mieć możliwość wglądu w dane, na podstawie których określane są kwoty przekazywane do urzędów skarbowych, stąd wprowadzono dodatkowy obowiązek przesyłania fiskusowi informacji w postaci pliku JPK
– wyjaśnia przedstawiciel biura rachunkowego Status, zajmującego się usługami księgowymi i doradztwem podatkowym.
Rozliczanie podatku VAT polega na ustalaniu zobowiązania podatkowego przez określenie różnicy między podatkiem naliczonym, a zatem tym, który firma zapłaciła, nabywając potrzebne do swego działania produkty i usługi, a także towary czy środki trwałe oraz podatkiem należnym. Na podatek należny składa się podatek doliczany do wartości sprzedaży według obowiązującej dla konkretnej grupy towarów i usług stawki, a przedsiębiorca jest zobligowany do jego pobrania, a następnie przekazania do urzędu skarbowego. Dla uproszczenia rozliczeń podatnicy VAT pomniejszają więc kwotę wpłacaną z tytułu podatku należnego o zapłacony podatek naliczony. Wszystkie działania związane z określaniem zobowiązań z tytułu podatku VAT są wykonywane na podstawie prowadzonej dokumentacji księgowej w postaci ewidencji zakupu oraz ewidencji sprzedaży, w której w przypadku obsługi klientów będących osobami fizycznymi znajdują się zapisy generowane na podstawie danych z kasy fiskalnej.
Ze względu na dość skomplikowaną strukturę podatku VAT oraz faktu, że ma on kilka stawek – obecnie jest to 0% dla eksportu i dostawy towarów wewnątrz UE, 5% lub 8% będące stawkami obniżonymi na wybrane grupy towarów i usług oraz 23% jako stawka podstawowa – z jego rozliczaniem wiąże się zwiększone ryzyko oszustw podatkowych. Dla ich wyeliminowania ograny skarbowe zyskały bieżący dostęp do informacji gromadzonych przez użytkowników kas fiskalnych, a także do danych przesyłanych przez przedsiębiorców w postaci pliku JPK. Stał się on elementem szerszego systemu mającego na celu ograniczenie prób wyłudzeń VAT, składającego się m.in. z mechanizmu podzielonej płatności tzw. split payment oraz białej listy podatników VAT zawierającej zestawienie kont, które muszą być używane do rozliczeń.
Czym jest JPK oraz kiedy i w jaki sposób powinien być przekazywany?
Jednolity Plik Kontrolny stanowi zbiorcze zestawienie, w którym znajdują się dane dotyczące przeprowadzanych przez firmę transakcji wraz z ich kwotami czy szczegółami dotyczącymi kontrahentów. Jest on w pełni wystandaryzowany, więc niezależnie od wielkości czy skali działania firmy każde biuro rachunkowe Praga Południe, czy znajdujące się w dowolnej innej lokalizacji przygotuje i przekaże administracji skarbowej ściśle ustalony zakres informacji. Pliki JPK są generowane przez oprogramowanie księgowe, choć mogą też być przygotowane samodzielnie według podanych przez Ministerstwo Finansów wytycznych. Co ważne, muszą być przesyłane drogą elektroniczną albo bezpośrednio z programu księgowego używanego przez podatnika lub biuro rachunkowe, albo przez platformę internetową ministerstwa. Warto pamiętać, że wraz ze zmianami obowiązujących przepisów pliki JPK również ulegają zmianie. Od października 2020 roku aktualną strukturą jest JPK_V7.
Plik JPK musi być przesyłany administracji skarbowej zgodnie z trybem, w jakim firma rozlicza podatek VAT. W przypadku rozliczeń kwartalnych obowiązuje wersja JPK_V7K, a przy rozliczeniach miesięcznych JPK_V7M. Różnią się one od siebie zakresem przekazywanych informacji, choć oba są zgodnie z przepisami wysyłane co miesiąc w terminie do 25 dnia następnego miesiąca. W związku ze zniesieniem obowiązku wysyłania do urzędu skarbowego oddzielnych deklaracji podatkowych VAT-7 oraz VAT-7K dane w nich zawarte znajdują się obecnie w plikach JPK.
Pliki JPK poza tymi, które są przekazywane przy rozliczaniu każdego miesiąca, mogą być również generowane na potrzeby kontroli przeprowadzanej w firmie. W razie, gdy przedsiębiorca zostanie do niej wytypowany, organy skarbowe mogą zażądać wygenerowania plików: JPK_PKPIR, zawierającego informacje o podmiocie prowadzącym podatkową księgę przychodów i rozchodów; JPK_EWP, dla przedsiębiorców rozliczających się na podstawie ewidencji przychodów; JPK_FA, dla wszystkich podatników wystawiających faktury oraz JPK_WB, gdzie znajdują się informacje o rachunkach bankowych używanych przez firmę.
Wysyłka plików JPK przez używane oprogramowanie księgowe albo za pośrednictwem platformy Ministerstwa Finansów wymaga odpowiedniej autoryzacji, która potwierdzi, że są one składane w imieniu podatnika. Wśród istniejących możliwości znajduje się podpisanie dokumentu kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo danymi z poprzedniej deklaracji. Potwierdzeniem prawidłowego przesłania dokumentu jest otrzymywane drogą elektroniczną Urzędowe Potwierdzenie Odbioru (UPO), które jest dowodem wywiązania się z obowiązku składania JPK przez podatnika.