Choroby oczu u osób starszych. Jak dobrać okulary?
Z wiekiem w naszym ciele zachodzą zmiany, które mogą pogorszyć jakość widzenia. Do degradacji wzroku przyczyniają się zarówno naturalne czynniki, jak i długoletnie zaniedbania – czytanie przy słabym oświetleniu, czy długie wpatrywanie się w ekran monitora. Seniorzy często bagatelizują problem pogarszającego się wzroku, uznając, że jest to naturalna kolej rzeczy. Niesłusznie – właściwie dobrane okulary mogą przywrócić starszym osobom dawny komfort widzenia.
Dlaczego wzrok pogarsza się z wiekiem?
Pogorszenie wzroku jest procesem naturalnym. Z wiekiem nasze oczy stopniowo tracą zdolność akomodacji, starzeje się również soczewka oka, co wpływa na ostrość i komfort widzenia. Jest to zjawisko nazywane prezbiopią. Starsi pacjenci mogą również cierpieć na tzw. starczowzroczność lub starczo nadwzroczność.
Na pogorszenie wzroku mają również wpływ długoletnie zaniedbania, praca przy komputerze lub drobnych elementach. Nie bez znaczenia są również predyspozycje genetyczne. Na pogorszenie widzenia może wpłynąć także nieodpowiednia dieta i niewłaściwie dobrane okulary. Samodzielne kupowanie okularów jest nie tylko nieskuteczne, ale może też doprowadzić do pogorszenia naszego wzroku. Mają one wartość uśrednioną i nie uwzględniają indywidualnych uwarunkowań gałek ocznych, które trzeba brać pod uwagę przy wyborze szkieł korekcyjnych.
Jakie choroby wzroku występują u osób starszych?
Jeśli zauważyłeś u siebie lub swoich bliskich takie objawy jak wyraźne pogorszenie wzroku, pojawienie się plamek i zniekształceń w polu widzenia, zmiany w wyglądzie gałki ocznej czy ból głowy umiejscowiony nad okiem, powinieneś udać się do okulisty, który postawi właściwą diagnozę.
Na jakie zaburzenia wzroku są narażone osoby starsze? Jest to m.in. pogorszenie ostrości wzroku w wyniku tzw. starczowzroczności lub starczej nadwzroczności. W jego wyniku dochodzi do osłabienia zdolności oka do ostrego widzenia przedmiotów, które znajdują się w różnych odległościach. Pogorszenie widzenia jest skutkiem mniejszej elastyczności soczewki oka i zmiany siły załamywania promieni świetlnych w aparacie optycznym oka. Wady ostrości wzroku mogą ulegać zmianom wraz z czasem, dlatego bardzo ważny jest odpowiedni dobór okularów u optyka.
Schorzeniem, które często występuje u seniorów, jest również jaskra, która wiąże się z postępującym uszkodzeniem nerwu wzrokowego. Nieleczona może doprowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku, dlatego, jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek objawy choroby, powinieneś udać się do specjalisty. Pamiętaj również, że jaskra może się rozwijać bezobjawowo, dlatego równie ważne są badania profilaktyczne.
Częstym schorzeniem u seniorów jest także zaćma. Charakteryzuje się ona zmętnieniem soczewki oka i, podobnie jak jaskra, może doprowadzić do utraty wzroku. Zaćma rozwija się u osób starszych i często jest związana z występowaniem innych chorób, np. cukrzycy czy urazów gałki ocznej. Jeśli zauważysz, że mimo noszenia okularów korekcyjnych twój wzrok nadal się pogarsza, może to być symptom choroby. Wówczas konieczna jest wizyta u lekarza.
Chorobą, która dotyczy w dużej części seniorów, jest zwyrodnienie plamki żółtej. Schorzenie to zwykle pojawia się po 70. roku życia. Wówczas plamka żółta znajdująca się na siatkówce oka ulega degeneracji. Na AMD narażeni są szczególnie seniorzy otyli, prowadzący siedzący tryb życia i osoby, u których wystąpiły zmiany miażdżycowe. Ryzyko wystąpienia choroby mogą również zwiększać choroby układu krążenia. Jak rozpoznać chorobę? Zmartwić cię powinny między innymi zaburzenia widzenia w centralnej części oka.
Jakie okulary będą najlepsze dla seniora?
Żaden senior z pewnością nie chce doświadczać niedogodności związanych z pogorszeniem się wzroku, dlatego najlepszym wyjściem będzie szybkie rozpoznanie schorzenia przez specjalistę i wybór u optyka odpowiednich okularów korekcyjnych.
Problem z ostrością widzenia rozwiążą dobrze dobrane okulary. Najlepsze będą te posiadające szkła dwu- lub wieloogniskowe, które rozwiążą problem konieczności zmiany szkieł w zależności od tego, czy czytamy książkę, czy idziemy na spacer. W takich okularach dolna i górna połowa szkieł posiada inną łamliwość – pomagającą widzieć z bliska i z daleka w zależności od tego, jak skierujemy swój wzrok.
W komfortowym widzeniu podczas codziennych czynności pomogą specjalnie dobrane okulary, np. do pracy biurowej. Sprawdzą się one podczas czynności, które wymagają skupienia wzroku zarówno na przedmiotach leżących blisko, w średniej odległości, jak i tych, które są oddalone. Aby na powierzchni soczewki nie powstawały refleksy, warto wybrać okulary z powłoką antyrefleksyjną. Jest to idealne rozwiązanie dla osób starszych, które są nadal aktywne zawodowo.
Osoby starsze, których wzrok znacznie się pogorszył, powinny nosić okulary bezogniskowe. Okulary progresywne mogą bowiem powodować upadki – w takich szkłach często schody lub krawężniki są trudne do rozróżnienia. Okulary bezogniskowe pomagają niwelować ryzyko upadku osoby noszącej szkła korekcyjne. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób w zaawansowanym wieku.
Pamiętaj, że wybierając okulary dla seniora, powinieneś zwrócić uwagę na potrzeby osoby, która będzie je nosić. Pomocna będzie porada specjalisty – optyka – który na podstawie badań doradzi, jakie soczewki będą najlepsze. Unikaj okularów kupowanych w marketach – mogą nie tylko być nieskuteczne, ale też stanowić poważne zagrożenie dla wzroku naszych bliskich.