Jak przygotować ciało zmarłego do pochówku?

Tanatokosmetyka to w Polsce wciąż temat tabu, jednak coraz więcej rodzin pragnie, aby ich bliscy wyglądali w trumnie równie pięknie, jak za życia. Jest to możliwe między innymi dzięki zabiegom rekonstrukcyjnym, balsamacji zwłok i tuszującemu niedoskonałości makijażowi. Przygotowany w ten sposób zmarły wygląda niemal jak za życia, a jego bliscy mają szansę zapamiętać go jak najlepiej.

Co to jest kosmetyka pośmiertna?

Jest to czynność, której celem jest doprowadzenie zmarłego do jak najkorzystniejszego wyglądu. W tym celu stosowane są specjalistyczne produkty i kosmetyki, które zakrywają pierwsze ślady śmierci i rozpadu zwłok – przebarwienia, zasinienia, obtarcia czy procesy gnilne.

Kosmetykę pośmiertną wykonuje się zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Zajmuje się tym tanatokosmetolog, który często współpracuje z zakładem pogrzebowym. W Polsce osób wykonujących tę pracę wciąż jest niewiele. Wymaga ona nie tylko umiejętności w dziedzinie kosmetologii i wizażu, ale również dużej odporności psychicznej. Obecnie powstaje coraz więcej kursów, które oferują szkolenie w tej dziedzinie. Organizuje je między innymi Polskie Centrum Szkolnictwa Funeralnego.

Jak przygotowuje się zmarłego do pochówku?

Balsamacja zwłok

Tanatopraksja jest pierwszym etapem przygotowującym ciało zmarłej osoby do pochówku. Najpierw zwłoki są rozbierane oraz myte. Następnie zmarłemu zamyka się oczy oraz usta, a do naczyń krwionośnych wprowadza się płyny pomagające zakonserwować tkanki i organy wewnętrzne, hamujące zbieranie się gazów i spowalniające proces rozkładu. Płyn wypełniający ciało cofa plamy opadowe, a wspomagany masażem kończyn pozwala na przywrócenie naturalnych zarysów ciała. Dodatkowo powoduje on, że ciało po około 5-6 latach rozpada się w proch.

Balsamacja pozwala na likwidację pierwszych oznak śmierci, sprawia, że ciało nabiera kolorów, a zmarły wygląda, jakby właśnie zapadł w sen. Powoduje również, że ciało nie wydziela zapachów, zatrzymuje procesy gnilne i usuwa szkodliwe bakterie. Pozwala ograniczyć zagrożenie chorobą i zakażeniem, na które narażone są szczególnie osoby pogrążone w żałobie.

Zabalsamowane ciało może być transportowane nawet na dalekie odległości i eksponowane w temperaturze pokojowej, dlatego tanatopraksja jest szczególnie wskazana w przypadku międzynarodowego transportu zwłok, konieczności przechowywania ich przez dłuższy czas w chłodni oraz wystawiania ciała na widok publiczny. Przywracanie naturalnego wyglądu zmarłym ma szczególne znaczenie także w przypadku śmierci samobójczych.

Rekonstrukcja zwłok

Rekonstrukcja zwłok, czyli tanatoplastyka, stosowana jest najczęściej w przypadku ciał po wypadkach komunikacyjnych, samobójstwach oraz zabójstwach. Dzięki niej możliwe jest odtworzenie rysów twarzy i wyglądu ciała, a tym samym uzyskanie pierwotnego wyglądu zmarłej osoby. Zajmujący się tanatoplastyką specjalista uzupełnia ubytki ciała, tuszuje otwarte złamania, rekonstruuje twarz i przyszywa skórę. W tym celu stosuje specjalne woski, silikonowe kończyny i druty, które wygina się i wypełnia bawełną lub ligniną.

Rekonstrukcje pośmiertne wykonuje się w celu godnego pochówku. Spełniają one istotny aspekt psychologiczny i estetyczny, nadają ciału godności i pozwalają bliskim na spokojne pożegnanie ze zmarłym.

Toaleta pośmiertna

Toaleta pośmiertna są to wszystkie czynności wykonywane przy ciele zmarłego mające na celu doprowadzenie ciała do korzystnego wyglądu. Składa się na nie między innymi czyszczenie i obcinanie paznokci, czyszczenie dłoni, golenie zarostu, podcinanie i układanie włosów oraz kształtowanie brwi. Podczas toalety wykonuje się również tampowanie i zakłada się opatrunki, usuwa się wkucia oraz wenflony. Podobnie postępuje się również w przypadku cewników i innej aparatury medycznej. Na życzenie rodziny prostuje się także przykurczone kończyny zmarłego.

Zabieg tanatotoalety pozwala na radzenie sobie ze zwłokami będącymi nawet w bardzo złym stanie – podczas rozkładu, po wypadkach komunikacyjnych czy zabójstwach.

Tanatokosmetyka

Tanatokosmetyka to inaczej makijaż pośmiertny. Jest on wykonywany na twarzy, szyi oraz dłoniach zmarłego, a jego zakres uzależniony jest od stanu zwłok oraz indywidualnych życzeń rodziny Na zabieg składa się wiele czynności, które mają na celu zatuszowanie zmian pośmiertnych powstałych na ciele. Osiągnięcie odpowiednich efektów możliwe jest dzięki specjalnym kosmetykom, które zawierają formalinę – substancję konserwującą skórę.

Wizaż pośmiertny u kobiet to między innymi pomalowanie i doklejenie rzęs, pomalowanie ust, prasowanie zmarszczek czy manicure. Z kolei mężczyznom przycina się zarost. Istotną częścią tanatokosmetyki są również zabiegi fryzjerskie – strzyżenie, farbowanie oraz czesanie. Niekiedy konieczne jest również uzupełnienie owłosienia lub nałożenie peruki.

Zmarły po zabiegu tanatokosmetyki zyskuje naturalny wyraz twarzy. Zniwelowane są otarcia i uszkodzenia ciała. Po ubraniu w elegancką odzież zmarły wygląda niekiedy lepiej, niż tuż przed śmiercią – szczególnie wtedy, gdy nastąpiła ona na skutek długotrwałej choroby lub wypadku.