Termoizolacja dachów skośnych
Dobre ocieplenie budynku przekłada się na zmniejszenie kosztów jego eksploatacji. Do miejsc narażonych na utratę ciepła poza otworami okiennymi i drzwiami należy cała konstrukcja dachu. Właściwa termoizolacja pokrycia dachowego jest nieodzownym elementem budynku i musi być wykonana szczególne starannie, zarówno jeśli chodzi o wybór odpowiedniego materiału, jak i jego montaż. W przypadku dachów skośnych w grę wchodzi kilka możliwych rozwiązań.
Dlaczego dobra termoizolacja dachu jest tak ważna?
Podstawową funkcją dachu jest ochrona wnętrza budynku przed czynnikami atmosferycznymi – wiatrem, opadami, niską temperaturą oraz nadmiernym nasłonecznieniem. Dobrze dobrany materiał pokryciowy musi więc gwarantować odpowiednią szczelność, przeciwstawiać się naporowi wiatru oraz jego sile ssącej, a także prawidłowo odprowadzać do systemu odwadniającego ściekającą po całej połaci wodę. Równie istotne są kwestie związane z tym, jak prezentuje się bryła budynku. Dach jest zwieńczeniem całej budowli i wywiera duży wpływ na jego wygląd. Rodzaj konstrukcji dachowej ma również znaczenie dla ilości miejsca na ostatniej kondygnacji, które można wykorzystać, a pośrednio wpływa też na nasłonecznienie pomieszczeń. Z uwagi na znaczne koszty ogrzewania coraz większą wagę przykłada się jednak nie tylko do struktury nośnej i pokrycia dachowego, ale również wykorzystywanych materiałów termoizolacyjnych – wyjaśnia specjalista z firmy Dachlux, która zajmuje się sprzedażą materiałów i akcesoriów do wykonywania pokryć dachowych.
Ceny nośników energii systematycznie rosną, a używanie wielu z nich ma negatywny wpływ na środowisko naturalne, w tym tempo ocieplania się klimatu oraz zwiększające się zanieczyszczenie powietrza. Nowoczesne i w pełni ekologiczne źródła energii takie jak panele fotowoltaiczne dostarczające prąd czy stosowane do ogrzewania pompy ciepła są wprawdzie tanie w eksploatacji, jednak drogie przy zakupie. Właściciele domów szukają więc sposobów, które pozwolą na zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną i cieplną przez stosowanie energooszczędnych urządzeń oraz montaż skutecznej termoizolacji redukującej marnotrawstwo powodowane powstawaniem mostków termicznych.
Pod względem potencjalnej utraty ciepła dach jest jednym z newralgicznych punktów całego budynku i może odpowiadać nawet za około 40% łącznej ilości uciekającej energii. Dzieje się tak ze względu na to, że ogrzane powietrze ma mniejszą gęstość, w naturalny sposób unosi się więc ku górze. Jeśli elementy konstrukcji dachowej nie będą we właściwy sposób zaizolowane, powietrze będzie ogrzewało jej elementy, które z kolei za sprawą swej przewodności cieplnej wyprowadzą je na zewnątrz, co doprowadza do ciągłego obniżania się temperatury w budynku i zmusza urządzenia grzewcze do pracy z większą mocą. To natomiast pociąga za sobą wzrastające zużycie opału lub energii elektrycznej potrzebnej do działania pompy ciepła. Najprostszą metodą jest więc wykonanie na dachu lub poddaszu odpowiedniej termoizolacji.
Tradycyjne sposoby układania termoizolacji na dachu skośnym
Właściwe docieplenie dachu jest ważnym elementem jego budowy i ma równie duże znaczenie co odpowiednio przygotowana więźba dachowa czy wybrane pokrycie dachowe. Sama budowa dachu skośnego może być w zależności od jego wielkości i rodzaju mniej lub bardziej złożona. W przypadku domów jednorodzinnych opiera się jednak o wykorzystanie krokwi oraz elementów, które je usztywniają oraz pomagają w przenoszeniu obciążeń – płatwi, jętek czy słupów. Cała struktura dachu przypomina w dużym uproszczeniu rodzaj kratownicy, nad którą znajduje się membrana paroprzepuszczalna i hydroizolacyjna oraz materiał pokryciowy. Dla zabezpieczenia przed utratą ciepła przestrzenie między elementami nośnymi muszą zostać wypełnione materiałem, który będzie odgrywał rolę termoizolacji dachu i powstrzyma ucieczkę ciepła. Coraz częściej podczas budowy dachu lub modernizacji pokrycia korzysta się także z tzw. termoizolacji nakrokwiowej, która ma postać płyt układanych na zbudowanym specjalnie sztywnym poszyciu, nad którym instaluje się pokrycie.
Ochrona termiczna dachu skośnego może być wykonywana z różnych materiałów. Wielu inwestorów decyduje się na użycie klasycznego styropianu lub zastosowanie technik natryskowych i pianki poliuretanowej. Najpowszechniej wykorzystywaną i sprawdzoną metodą jest jednak użycie wełny mineralnej. Wełna może być wytwarzana z naturalnego kwarcu w przypadku wełny szklanej albo bazaltu, jeśli chodzi o wełnę skalną. W obu przypadkach surowiec jest rozgrzewany do temperatury, które powoduje jego stopienie i uformowanie niezwykle cienkich niteczek, które po rozdmuchaniu i zlepieniu za pomocą żywicy tworzą strukturę wełny. Wełna szklana charakteryzuje się znacznie mniejszą od innych materiałów wagą wynoszącą zwykle około 13 kg/m3, dlatego jest o wiele chętniej wykorzystywana przy ocieplaniu dachów, ze względu na to, że w mniejszym stopniu obciąża całą konstrukcję. Znaczenie ma także znikoma nasiąkliwość oraz duża elastyczność wełny oferowanej w postaci mat.
Wełna mineralna jest łatwa w montażu, gdyż w dużej mierze dopasowuje się do kształtu przestrzeni, w której jest umieszczana. Płyty z wełny szklanej są odcinane tak, żeby były nieco większe od odstępów między krokwiami, po czym wpasowywane między nie. Ponieważ między poszczególnymi matami mogłyby tworzyć się niewielkie szczeliny, całość jest układana w dwóch warstwach, najczęściej w prostopadłych do siebie pasach. Warstwa zewnętrzna jest najczęściej układana już nad krokwiami i mocowana między specjalnie budowanym szkieletem z profili aluminiowych lub stalowych.
Izolacja nakrokwiowa dachu skośnego
Innym sposobem zabezpieczenia dachu przed utratą ciepła jest wykonanie na nim izolacji nakrokwiowej, która gwarantuje wyeliminowanie ryzyka powstawania mostków termicznych, a jednocześnie zapewnia równie dobre efekty co metody tradycyjne. Plusem zastosowania termoizolacji nakrokwiowej jest fakt, że nie ogranicza ona przestrzeni użytkowej na poddaszu – w przypadku tradycyjnej izolacji, umieszczanej między krokwiami, pomieszczenie staje się na całej powierzchni niższe o kilkanaście centymetrów. Przy izolacji montowanej nad krokwiami istnieje możliwość wyeksponowania elementów konstrukcyjnych, a także wykorzystania deskowania jako wewnętrznego wykończenia powierzchni. Zaletą izolacji tego rodzaju jest zmniejszenie wpływu pracy konstrukcji dachowej i zmian spowodowanych wilgotnością czy obciążeniem na szczelność całej struktury. Dla wielu inwestorów ważny będzie fakt, że ten rodzaj termoizolacji może być wykonany już w trakcie układania poszycia, podczas gdy tradycyjne metody wymagają wcześniejszego zakończenia robót wykończeniowych takich jak wylewanie posadzek czy tynkowanie z uwagi na podwyższone wydzielanie pary wodnej w czasie ich wysychania.
Izolacja nakrokwiowa może być stosowana na dachach spadzistych, których kąt nachylenia przekracza 20°. Do jej wykonania są wykorzystywane płyty z wełny szklanej o podwyższonej sztywności, które są o wiele mniej elastyczne niż tradycyjne maty i wykazują się większą sztywnością. Poszczególne płyty są umieszczane na specjalnie ułożonym deskowaniu, które stanowi jednolitą płaszczyznę ich podparcia. W zależności od zastosowanego materiału wymagane może być pełne deskowanie lub jedynie tzw. deski montażowe zapewniające podparcie na większej powierzchni, zmniejszające tym samym ryzyko odkształcenia się płyt. Do stabilizowania wełny szklanej służy belka okapowa wraz z osłaniającą ją deską. Pod płytami umieszcza się folię paroizolacyjną, która zapobiega przedostawaniu się do wnętrza wełny pary uchodzącej z budynku. Na płytach układana jest folia paroprzepuszczalna, która pełni też funkcje dodatkowej hydroizolacji. Na powierzchni płyt układany jest tradycyjny system łat i kontrłat, które mocuje się do krokwi za pomocą długich wkrętów przechodzących przez wełnę.
Izolacja nakrokwiowa może być wykonana również z innych materiałów. Do najczęściej używanych należą płyty styropianowe, zarówno z klasycznego polistyrenu EPS, jak i tzw. styropianu grafitowego, które pozwalają na uzyskanie dobrej termoizolacyjności przy zmniejszonej grubości. Stosowane są również płyty z poliuretanu w postaci pianki PIR albo PUR. Wyróżniają się one bardzo niską masą oraz dobrymi właściwościami izolacyjnymi, a także dobrym tłumieniem dochodzących z zewnątrz odgłosów, znacznie przewyższając pod tym względem płyty styropianowe.
