Jakie uprawnienia może posiadać geodeta?
Usługi geodezyjne są dziś bardzo popularne, a częstość ich wykorzystania wiąże się z możliwością samodzielnego budowania domów, kupowania i sprzedawania gruntów czy innych inwestycji. Geodeci mogą posiadać różne poziomy uprawnień, dlatego warto wiedzieć, co może każdy z nich.
Tryb zdobywania kwalifikacji
Wykonywanie zawodu geodety regulowane jest odpowiednimi przepisami, w tym artykułami ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, która mówi, jakie wykształcenie powinni posiadać przyszli geodeci i jakie powinni spełniać warunki. Jako osoby mające uprawnienia urzędowe o mocy prawnej geodeci mają polskie obywatelstwo, są niekarani i posiadają pełną zdolność do wykonywania czynności prawnych, a także muszą legitymować się odpowiednim wykształceniem. To z kolei bywa uzależnione od zakresu uprawnień, jaki jest im przyznawany. Kandydaci na geodetów w zakresie 1-5 mają obowiązek ukończyć wyższe studia geodezyjne. Pozostałe zakresy wymagają dowolnych studiów lub licencjatu na kierunku technicznym z elementami wiedzy odpowiadającej konkretnemu zakresowi uprawnień. Dodatkowo, aby zdać dwuczęściowy egzamin i uzyskać świadectwo, trzeba odbyć odpowiednie praktyki i szkolenie. Praktyka zawodowa powinna być potwierdzona specjalnym dzienniczkiem praktyk.
Zakresy uprawnień geodetów
Polskie prawo obecnie przewiduje siedem zakresów uprawnień geodezyjnych, które pozwalają geodecie na wykonywanie konkretnych obowiązków, od pomiarów cyfrowych po terenowe i inwentaryzacyjne. Taki system zastąpił wcześniejszych piętnaście różnych zakresów oznaczanych trzycyfrowo, gdzie pierwsze dwie cyfry oznaczały rok wprowadzenia przepisu, a trzecia wskazany poziom. Oznaczenia te wciąż jeszcze są spotykane w wykazach starszych geodetów, posiadających uprawnienia od wielu lat, dlatego warto wiedzieć o istnieniu takiej kwalifikacji. Zgodnie z nową ustawą wyróżnia się następujące zakresy uprawnień: (1) geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjnie i inwentaryzacyjne; (2) rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych; (3) geodezyjne pomiary podstawowe; (4) geodezyjna obsługa inwestycji; (5) geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych; (6) redakcja map; (7) fotogrametria i teledetekcja.
Jak wybrać odpowiedniego geodetę i gdzie go szukać?
Spora grupa zakresów uprawnień dla przeciętnego Kowalskiego poszukującego geodety do podziału działki może być problemem. Jednak w rzeczywistości sytuacja jest o wiele prostsza, ponieważ specjaliści z wyższym wykształceniem geodezyjnym zazwyczaj posiadają kilka takich zakresów. Opis kwalifikacji pozwala na zatrudnienie takiej osoby, której podpis na sporządzonym dokumencie będzie akceptowany przez prawo. Przykładowo, jeśli chcemy wybudować dom i potrzebujemy odpowiedniego planu inwestycyjnego potrzebny nam geodeta z uprawnieniami w zakresie pierwszym. Jeśli chcemy dokonać podziału pola, możemy skorzystać z usług geodety na poziomie drugim. Jeśli budujemy drogę i potrzebna nam obsługa geodezyjna, wystarczy specjalista na poziomie czwartym. Uzyskujący uprawnienia geodeci zostają wpisani do centralnego rejestru, do którego dostęp zapewnia każdy oddział geodezyjno-kartograficzny. Ponadto wybierając geodetę, warto najpierw sprawdzić opinię na temat jego usług, a także doświadczenie firmy. Przed dokonaniem wyboru lepiej porównać najpierw różne oferty pod względem cen usług i opinii klientów.