Jak przeprowadzane są odwierty geologiczne?
Realizacja inwestycji budowlanej, niezależnie od jej charakteru, wymaga przeprowadzenia różnego rodzaju badań i analiz oraz sporządzenia stosownej dokumentacji, na której podstawie będzie można uzyskać pozwolenie na rozpoczęcie robót. Istotne znaczenie mają tu badania geologiczne i geotechniczne, których ważnym elementem są odwierty geologiczne. Na czym dokładnie polega przeprowadzanie tego rodzaju badań?
Do czego służą odwierty geologiczne?
Zanim przejdziemy do metodologii przeprowadzania odwiertów geologicznych, warto najpierw zastanowić się nad ich zastosowaniem. Kiedy właściwie wykonuje się te badania i w jakim celu?
Odwierty geologiczne powinny zostać wykonane przed rozpoczęciem robót budowlanych, ale można je przeprowadzić także na innych etapach inwestycji, nawet przed zakupem gruntów. - Mówi przedstawiciel Grupy BARG reprezentującej laboratoria budowlane i drogowe. - Dzięki temu można określić najbardziej bezpieczny oraz korzystny pod względem ekonomicznym sposób posadowienia konstrukcji na działce, jak również odpowiednio zaprojektować dany budynek, a zwłaszcza kluczową dla jego stabilności strefę, czyli fundamenty.
Odwierty geologiczne pozwalają określić rodzaj gruntu z uwzględnieniem jego podstawowych parametrów, takich jak stopień zagęszczenia dla gruntów sypkich i stopień plastyczności dla gruntów spoistych (glin). Ważny jest również pomiar poziomu wód gruntowych.
Realizacja odwiertów geologicznych
W pierwszej kolejności należy określić ilość i miejsce wykonywania wierceń. Przyjmuje się, że dla uzyskania wiarygodnych wyników, potrzebne są co najmniej trzy otwory (Grupa BARG w swoim standardzie ma 4 otwory przy wykonywaniu badań dla domu jednorodzinnego). W tym celu wyznacza się za pomocą urządzenia GPS lub innych metod geodezyjnych punkty wierceń oznaczone wcześniej na mapie. Głębokość odwiertów zależy od specyfiki danej inwestycji, ale również od napotkanych warunków gruntowych. Dobór sprzętu zależy natomiast od głębokości projektowanych otworów wiertniczych, jak i warunków terenowych występujących w miejscu badań. Najczęściej stosuje się specjalne wiertnice mechaniczne, które gwarantują precyzyjne wykonanie otworu na głębokość ponad 30 m. Dzięki temu można przeanalizować profil uzyskany w terenie, a także wykorzystać pobrane próbki do przeprowadzenia badań laboratoryjnych. Ostatni etap badań geologicznych w terenie to przywrócenie pierwotnego stanu, czyli zasypanie wykopanych otworów, co pozwoli zachować odpowiednią strukturę podłoża oraz zapewni bezpieczeństwo przed potencjalnymi urazami spowodowanymi niezasypanym otworem. Na sam koniec otwory wiertnicze są niwelowane do punktów geodezyjnych istniejących na mapie, aby precyzyjnie określić ich wysokość podawaną w metrach nad poziomem morza.
Opracowanie wyników badań
Końcowym etapem badań geologicznych i geotechnicznych jest sporządzenie stosownej dokumentacji w formie tekstowej i graficznej, co w zależności od specyfiki i przeznaczenia danej analizy trwa minimum tydzień, najczęściej 14 dni. Do opracowania wyników odwiertów geologicznych wykorzystuje się specjalne oprogramowanie typu AutoCad czy GeoStar, dzięki czemu możliwa jest szczegółowa wizualizacja analizowanych danych. Na podstawie wykonanych wierceń sporządza się kartę otworów wiertniczych zawierającą opisy gruntu wraz z charakterystyką litologiczną poszczególnych osadów, a także przekroje geologiczno-inżynierskie. Tak przygotowana dokumentacja pozwala ocenić możliwości oraz sposób posadowienia konstrukcji na danym terenie.