KOLAGEN – CZYM JEST I GDZIE WYSTĘPUJE?
Ból stawów może być dokuczliwy nie tylko podczas niemal każdej aktywności sportowej, ale nawet podczas codziennych czynności. Czy kiedykolwiek doświadczyłeś bólu kolana podczas wchodzenia po schodach lub kucania? W dzisiejszym artykule przedstawimy suplement zwany kolagenem, który może zapobiegać, a nawet łagodzić ból stawów. Jednak wybór odpowiedniego kolagenu dla twoich stawów może być trudny. Istnieje kilka rodzajów, z których każdy nadaje się do czegoś innego.
Czym jest kolagen?
Kolagen to jeden z budulców naszej skóry i kości, który wpływa na zdrowie i elastyczność tkanek. Naturalne zapasy kolagenu są krótkotrwałe, a zdolność naszego organizmu do jego samodzielnej produkcji spada do 25 roku życia, powodując utratę elastyczności, jędrności i pełności. Nie możemy temu zapobiec, ale możemy to spowolnić. Przyjmowane codziennie suplementy kolagenowe dostarczają do naszego organizmu różne rodzaje białka kolagenowego, a format suplementu może być różny: kolagen w proszku, kolagen w żelu, kolagen do picia w napoju, kolagen na stawy w kapsułkach lub kolagen na stawy w tabletkach. Zidentyfikowano 28 różnych typów kolagenu, ale jest to pierwszy typ, który najczęściej występuje w naszej skórze, kościach, zębach, ścięgnach, więzadłach, naczyniach i narządach. Kolagen naturalny pozyskiwany jest zwykle ze zwierząt (wieprzowina, wołowina) i ryb (kolagen rybi).
Kolagen – właściwości
To nie przypadek, że nazwa białka pochodzi od greckiego „kolla”, przetłumaczonego jako „klej”. Naukowcy kojarzą główną funkcję kolagenu z wiązaniem. Cząsteczki białka tworzą rodzaj długich włókien - włókienek, które tworzą szkielet do mocowania komórek chrząstki. Dzięki włókienkom komórki są bezpiecznie umocowane, dzięki czemu staw jest mocniejszy i nie pozwala mu się ścieńczyć, a więzadła wytrzymują rozciąganie.
Z powodu utraty kolagenu wraz z wiekiem, włókienka szybciej się rozkładają i wolniej się regenerują. Prowadzi to do zmarszczek, łamliwości kości i utraty ruchomości stawów.
Zidentyfikowano około 28 rodzajów białek, ale najbardziej przydatne rodzaje kolagenu dla stawów to I, II i III.
Typ 1. Najpopularniejsza i najlepiej zbadana forma kolagenu - stanowi prawie cały kolagen zawarty w organizmie. Włókienka tego typu tworzą wiązki, które wspomagają skórę, więzadła, uczestniczą w tworzeniu zębów i paznokci.
Typ 2. Ma bardziej poluzowaną budowę. Tworzą chrząstki i zwiększają ruchomość stawów.
Typ 3. Są bardzo cienkie i łatwo rozciągliwe włókienka. Ten typ jest niezbędny do tworzenia wiązek włókienek kolagenowych typu 1 (tzw. typ wspomagający – bez niego kolagen typu 1 normalnie nie funkcjonuje).
Spożywanie kolagenu pomaga znacznie zmniejszyć ryzyko zapalenia stawów. Badania wykazały, że kolagen to nie tylko budulec stawów, gdyż zmniejsza też stan zapalny i ból.
Czy kolagen pomaga na stawy?
Sportowcy, którzy odczuwają ból stawów podczas stania, chodzenia lub podnoszenia ciężarów, mogą go złagodzić, przyjmując hydrolizat kolagenu. Ale muszą to robić przez co najmniej sześć miesięcy, według naukowców sportowych z Pennsylvania State University. W latach 70. i 80. w niemieckich czasopismach opublikowano sporo małych badań, które wykazały, że kolagen pomaga stawom szybciej się regenerować. Przegląd wszystkich znanych informacji na temat dodawania kolagenu i związków można znaleźć w raporcie „Hydrolizat kolagenu i jego związek ze zdrowiem stawów”. Raport powstał na zlecenie międzynarodowej firmy produkującej żelatynę. Ideą suplementacji kolagenu jest to, że hydrolizat naturalnego kolagenu jest dobrym źródłem aminokwasów glicyny i proliny. Kolagen na kolana ma kluczowe znaczenie dla produkcji tkanki łącznej, a co za tym idzie dla chrząstki.
Wyniki badań mają wpływ na zastosowanie hydrolizatu kolagenu w celu utrzymania zdrowia stawów i prawdopodobnie zmniejszenia ryzyka pogorszenia stanu stawów w grupie wysokiego ryzyka. Wraz z badaniami przedklinicznymi, które pokazują, że doustny hydrolizat kolagenu dociera do stawów i stymuluje tkankę stawową, sportowcy spożywający hydrolizat kolagenu mają potencjał poprawy zdrowia stawów i zmniejszenia objawów bólowych związanych z intensywnymi ćwiczeniami.
Kiedy i jak stosować kolagen?
Najlepszym rozwiązaniem jest wybór kompleksu witamin i minerałów, który zawiera nie tylko białko, ale także inne ważne dla stawów substancje – więcej o kolagenie w kosmetykach i suplementach: https://www.drogeriaolmed.pl/blog/artykul/kosmetyki-i-suplementy-z-kolagenem-jaki-wybrac-krem-z-kolagenem,1605006596.html . Tak więc kompleksy takiego typu zawierają hydrolizat kolagenu, który jest łatwo przyswajalny przez organizm. Produkt musi być wzbogacony o wapń, witaminę C, magnez, witaminę B1, cynk, chrom i witaminę E - te składniki odżywcze zwiększają skuteczność substancji przydatnej dla stawów i mają pozytywny wpływ na zdrowie całego organizmu.
Aby zapobiec zapaleniom stawów, eksperci zalecają przyjmowanie suplementu w kursach trwających miesiąc. Wystarczy wypić 1 kapsułkę 2-3 razy dziennie do posiłków – kolagen ulega lepszemu przyswajaniu przy podwyższonej kwaśności żołądka, a więc dlatego razem z posiłkami najlepiej zażyć. Po 2-3 miesiącach kurs można powtórzyć.
Leki z kolagenem – prawda czy mit?
Leków z kolagenem nie ma obecnie na rynku, za to są suplementy diety zawierające kolagen. Kolagen występuje wyłącznie w postaci suplementu na wzmocnienie stawów.
Kislingh – What is the role of peptide fragments of collagen I and IV in health and disease? – https://doi.org/10.1016/j.lfs.2019.04.042
Smith – What is the Amount of Collagen in Bone Broth? – https://www.researchgate.net/publication/338571234_What_is_the_Amount_of_Collagen_in_Bone_Broth
What Is Collagen? Health Benefits, Food Sources, Supplements, Types, and More – https://www.everydayhealth.com/skin-beauty/collagen-health-benefits-food-sources-supplements-types-more/
Bakilan – Effects of Native Type II Collagen Treatment on Knee Osteoarthritis: A Randomized Controlled Trial – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4970562/
