Czym jest Jednolity Plik Kontrolny (JPK) i kto musi go składać?

W styczniu 2018 roku Ministerstwo Finansów nałożyło na polskich podatników obowiązek składania Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). Czym jest JPK i jakiego rodzaju dane są w nim zawarte? Kto konkretnie musi sporządzać dokument, a kto jest z tego zwolniony z tego obowiązku? W jakim terminie należy wysyłać deklarację? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziesz w artykule.

JPK wprowadzono w celu uproszczenia i skrócenia kontroli podatkowej przedsiębiorców, oraz utrudnienia różnego rodzaju wyłudzeń podatkowych. Z punktu widzenia samych właścicieli firm korzyścią miało być także zmniejszenie uciążliwości procedur kontrolnych i redukcja związanych z nimi kosztów.

Czym jest i co zawiera JPK?

Jednolity Plik Kontrolny stanowi zbiór danych, generowany bezpośrednio z oprogramowania księgowego danej firmy. Ma one ustaloną formę (odpowiedni schemat XML), która umożliwia organom kontroli ich sprawne przeglądanie i analizę.

W JPK muszą być zawarte następujące informacje:

• dane kontrahenta (imię i nazwisko, adres, NIP)
• dane odnoszące się do danej transakcji (numer dowodu sprzedaży i data jego wystawienia, kwota netto transakcji, stawki podatku VAT, rodzaj dokonanej transakcji)
• kwoty netto i kwoty podatku należnego w przypadku WDT, eksportu, WNT, importu towarów / usług

Jak utworzyć JPK?

JPK można utworzyć samodzielnie, korzystając z aplikacji Klient JPK – bezpłatnego programu opracowanego przez Ministerstwo Finansów, który działa w systemach Windows oraz Linux.

Lepiej jednak powierzyć to zadanie sprawdzonej firmie, która rzetelnie wykona wszelkie niezbędne czynności. Biuro rachunkowe może złożyć i podpisać JPK w imieniu podatnika, posługując się własnym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym. W tym celu niezbędne jest złożenie pełnomocnictwa na formularzu UPL-1 . 

JPK – obowiązujące terminy

JPK musi być wysyłany co miesiąc, w formie elektronicznej, do 25 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

W sytuacji gdy plik JPK VAT nie zostanie wysłany w ustalonym terminie, podatnik ma możliwość skorzystania z instytucji czynnego żalu. Polega to na złożeniu dobrowolnego zawiadomienia, czyli przyznaniu się do błędu przed urzędem skarbowym, zanim ten wezwie podatnika do złożenia wyjaśnień.

JPK musi być sporządzony w sposób rzetelny i nie powinien zawierać błędów. Jeśli przedsiębiorca wykryje pomyłkę w deklaracji, ma możliwość dokonania korekty. Jeśli jednak składający dokument zaniecha działań w celu poprawienia błędu, powinien liczyć się z konsekwencjami. W takim przypadku na podatnika może zostać nałożona kara.

Kto musi składać JPK?

Obowiązek składania JPK dotyczy każdego przedsiębiorcy, bez względu na wielkość prowadzonej działalności. Muszą go wysyłać podatnicy, którzy składają deklaracje VAT miesięcznie lub kwartalnie.

Zwolnienie z obowiązku wysyłania JPK

Podatnicy, którzy są zwolnienie z podatku od towarów i usług, nie muszą sporządzać JPK VAT. Ma to miejsce wówczas gdy sprzedawane towary lub usługi są zwolnione przedmiotowo. JPK nie trzeba składać także w sytuacji gdy towary i usługi są objęte podatkiem VAT, ale przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia podatkowego. Obrót nie może jednak przekraczać 200 tysięcy złotych w skali rocznej.

Zwolnienie z JPK ma miejsce także przy realizacji zadań publicznych przez organizacje międzynarodowe.